Tôm lửa (tôm đỏ, tôm máu) có tên khoa học là Lysmata debelius, thuộc họ Hippolytidae, giống Lysmata. Tôm lửa được xem là loài tôm góp phần làm sạch hơn cho vùng biển Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Tôm lửa (fire shrimp) có kích thước rất nhỏ, kích thước tối đa khoảng 6 cm. Chúng mất khoảng 1,2 năm để đạt tới kích thước 3 cm đối với cả con đực và con cái. Đây là một động vật nuôi làm cảnh phổ biến.
Tôm lửa đặc biệt với một cơ thể màu đỏ như máu, cùng với những cái râu màu trắng nổi bật. Râu là cơ quan giúp chúng cảm nhận các hóa chất và phân biệt thức ăn trong nước. Tại gốc râu có một cơ quan gọi là cơ quan thăng bằng giúp chúng di chuyển. Tôm máu di chuyển rất chậm chạp trên đá nhờ các cặp chân dài màu trắng phía trước. Những chân sau có dạng mái chèo, gọi là chân bơi gắn vào phần bụng, giúp chúng bơi nhanh hơn khi cần thiết. L. debelius là loài lưỡng tính và do đó bất kỳ hai cá thể nào cũng có thể giao phối với nhau. Sự nở của trứng, lột xác, và chu kỳ giao phối với nhau giống như của loài L. wurdemann.
Lysmata debelius là một trong nhóm các loài thuộc giống Lysmata có vai trò làm sạch trong hệ sinh thái rạn san hô, cùng với các loài L. ambonensis, L. grabhami và L. splendida. Tôm lửa được coi là một nhà cung cấp “dịch vụ làm sạch” nổi tiếng nhất của đại dương. Trong ngày, chúng thường tập trung lại tạo thành một dạng rất đặc biệt như là “trạm làm sạch”. Chúng nhặt những mảnh thức ăn bằng phần miệng có rìa của chúng. Cá thường đến và nhờ tôm làm sạch động thực vật ký sinh trên cơ thể chúng (có người gọi chúng là tôm y tá có thể là do đặc tính này).
Thật thú vị khi những chú tôm nhỏ nhắn xinh đẹp này lúc nào cũng cố hết sức giữ cho môi trường đại dương sạch đẹp. Tuy nhiên, những dải san hô ngầm được xem là đang bị đe dọa, chủ yếu là do khai thác quá mức, cùng với ô nhiễm môi trường toàn cầu gây ra bỡi con người làm cho môi trường sống của tôm đang bị đe dọa nghiêm trọng. Chúng ta phải bảo vệ dải san hô để những sinh vật tuyệt đẹp này có thể sống sót.
© Triệu Tuấn, trieutuan.blog