Tàu chế biến hải sản (Factory ship) là loại tàu dùng để đông lạnh và chế biến hải sản đánh bắt được ở đại dương.
Ý tưởng tàu chế biến xuất phát từ những con tàu đánh bắt và chế biến cá voi. Vì quá trình chế biến và bảo quản hải sản phải được thực hiện theo cách thức và thời gian thích hợp, tàu chế biến phải được lắp đặt những trang thiết bị để trợ giúp cho quá trình này.
Tàu săn cá voi (whaler ship) là những con tàu được dùng chủ yếu với mục đích chế biến các bộ phận cần thiết của cá voi, ví dụ như dầu cá voi và da cá voi. Nhưng vì việc sử dụng quá mức những chiếc tàu như thế này để đánh bắt, dẫn tới sự suy giảm số lượng cá voi nên số lượng các tàu này dần dần giảm xuống.
Tàu săn cá voi và chế biến ngay trên tàu
Tàu chế biến hải sản, ngoài việc chúng là nơi để chế biến hải sản tập trung cũng còn có chức năng khác là mang theo những chiếc tàu khác nhỏ hơn. Tàu chế biến hoạt động theo cách như vậy được gọi là tàu mẹ. Những chiếc tàu nhỏ sau khi đánh bắt sẽ mang cá về chiếc tàu mẹ với mục đích được chế biến sâu hơn do tàu mẹ được trang bị đầy đủ các trang thiết bị cần thiết cho quá trình chế biến.
Một trong những loại tàu chế biến là tàu lưới kéo (fishing trawler, hay factory trawler). Tàu lưới kéo đánh bắt cá và sau đó chế biến các loại hải sản nhờ vào những thiết bị được lắp đặt bên trong con tàu thành những sản phẩm thích hợp. Những chiếc tàu lưới kéo có chức năng chế biến hải sản như vậy có thể đánh bắt ở biển từ sáu đến bảy tuần.
Một kiểu tàu lưới kéo chế biến nữa là tàu lưới kéo chế biến kéo phía sau (factory stern trawler), nó có tàu lưới kéo được kéo theo hay gắn với nó một cách đặc biệt với mục đích đánh cá. Đặc điểm chính của loại tàu này là phần đuôi tàu và những chiếc tàu lưới kéo khác kéo phía sau được đặt cạnh nhau với lưới cá tách biệt. Những tấm lưới này có thể đánh bắt cá trong khi con tàu di chuyển trong nước. Vị trí sắp đặt như vậy gọi là tàu kéo đôi. Khoảng cách giữa các tàu kéo là khoảng 500 mét trong nước.
Tàu lưới kéo chế biến lớn nhất đang hoạt động hiện nay là tàu Atlantic Dawn dài chừng 144 m đang hoạt động ở vùng biển của Pháp.
Trong những ngày đầu, các tàu chế biến được vận hành chủ yếu bởi người Nga, Nhật Bản hay Hàn Quốc. Nhưng việc với việc hệ sinh thái biển bị tàn phá do hoạt động đánh bắt quá mức, các tàu chế biến của những nước này giảm mạnh. Tuy nhiên, cùng lúc đó số tàu chế biến hải sản của Mỹ tăng lên đáng kể.
Một sự thật hiển nhiên là việc sử dụng những chiếc tàu chế biến với số lượng lớn như vậy dẫn tới sự suy giảm số lượng các loài động vật có vú sống ở biển. Điều này chỉ ra rằng tại sao cần phải có sự nhận thức về những con tàu chế biến hải sản để bảo vệ những loài sinh vật sống ở đại dương.
Triệu Tuấn, trieu tuan blog
Source: http://www.marineinsight.com