Cá kìm (Halfbeaks ) hay cá lìm kìm là một nhóm cá thuộc họ Hemiramphidae. Theo Fishbase, họ này có 12 chi và 85 loài. Chúng sống ở Đại tây dương, Ấn độ dương và Thái bình dương.
Cá lìm kìm dài chừng 10 cm, thân dài giống như cành cây, thường có hình trụ dài. Cá kìm có tên tiếng Anh như vậy vì hàm dưới dài hơn, trong khi hàm trên ngắn và có hình tam giác. Chữ “Hemi” nghĩa là một nửa, trong khi “rhamphos” trong tiếng Hy lạp nghĩa là miệng. Hàm trên có những hàng răng nhỏ và đỉnh nhọn của hàm dưới có màu sáng hơn. Mắt chúng lớn và vảy cũng lớn.
Thỉnh thoảng chúng bị nhầm với cá nhái Needlefish. Needlefish (Họ cá nhái Belonidae) thường dài hơn nhiều. Hàm của cá nhái cũng rất dài, và cả hàm dưới và hàm trên ngang bằng nhau. Cá nhồng con (thuộc họ cá nhồng Sphyraenidae) cũng có hình dạng tương tự nếu nhìn thoáng qua.
Cá kìm thường sống ở tầng mặt nước. Ở phía trên có màu tối, hai bên và phía dưới có màu sáng bạc. Lưng màu xanh đen của chúng sẽ hòa lẫn với màu nước để những sinh vật sống trên cao nhìn xuống không phân biệt được. Trong khi đó, những sinh vật sống phía dưới sẽ không nhận rõ chúng vì màu trắng bạc sẽ hòa lẫn với màu nước được mặt trời chiếu sáng. Hình dạng cơ thể không giống cá cũng có nghĩa nó thường bị lẫn lộn với một cành cây nhỏ đang nổi.
Cá kìm ăn những gì trôi nổi trên mặt nước như tảo, động thực vật phù du và những động vật nhỏ khác. Một số loài ăn côn trùng trên mặt đất bị rơi xuống nước, một số khác ăn cỏ biển và rong tảo. Đa số cá kìm đẻ trứng bám vào cỏ biển trong vùng nước cạn. Tuy nhiên có một số đẻ con.
Thịt cá kìm ăn ngon và những loài cá lớn ( Cá kìm chấm Black-barred halfbeak ) được một số nơi dùng làm thực phẩm, được bán tươi hoặc ướp muối phơi khô. Chúng cũng được dùng làm mồi câu cá. Chúng được đánh bắt bằng lưới đèn vào ban đêm. Một số loài nước ngọt dùng làm cá cảnh.
Triệu Tuấn, trieutuan.blog
References: wikipedia, fishbase